რეი ბრედბერი - "ტანმოხატული კაცი" Ray Bradbury - "The illustrated man"

 

       რეი ბრედბერის მორიგი წიგნის განხილვა ბლოგზე :) . სხვა წიგნებისგან განსხვავებით, "ტანმოხატული კაცი", ნოველების ერთიან კრებულს წარმოადგენს. ნაწარმოების მთავარი გმირი მხოლოდ პროლოგსა და ეპილოგში ჩანს. იგი ერთადერთია , რომელიც მოთხრობებს აკავშირებს, თუ არ ჩავთვლით კაცს, რომელიც მას ხვდება და მის ნახატებს "კითხულობს". მისივე თქმით, ეს სვირინგები ერთი მოხუცი ქალის ნახელავია , რომელიც დროში მოგზაურობდა. ნახატების განსაკუთრებულობა კი, გარდა მათი სილამაზისა, იმაში მდგომარეობს, რომ ღამ-ღამობით ისინი ცოცხლდებიან. მთავარი გმირი არ შეუშინდება უცხო კაცთან ერთად ღამის გატარებას, უძილობით შეწუხებული კი გარკვევით ამჩნევს მის სხეულზე მოძრავ ფიგურებს. დანარჩენი 18 მოთხრობა სწორედ ამ კაცის სხეულზე გაცოცხლებული ფიგურებით შექმნილი ამბებია. 

        

       შეხვდებით ოჯახს, რომლის წევრებიც შორეულ მომავალში ცხოვრობენ და მიზანი არ დარჩენიათ -  მათ მაგივრად ყველაფერს კომპიუტერები აკეთებენ. შეხვდებით კოსმოსში "გაჭრილ" ადამიანებს , რომლებიც დედამიწაზე ვეღარ ძლებენ და ვერც კოსმოსში ჩერდებიან, რადგან საკუთარი თავი, ცხოვრება და რწმენა დაკარგეს. ალბათ ამიტომაც ხვდებიან სამყაროს აღსასრულს ასე მშვიდად...მერე რა თუ ამის შესახებ წინასწარ გაიგეს...  

      სამყარო , სადაც ტექნიკა ადამიანებივით გაბოროტდა, ალბათ არც არის გადასარჩენი...ყოველ შემთხვევაში, ტანმოხატული კაცის სხეული ასეთ განცდას ტოვებს - უიმედობის განცდას, სევდას , რომელიც მკითხველსაც ძალიან დიდხანს გაყვება...

ჯუდი ბლუმი - "აქ ხარ ღმერთო?! ეს მე ვარ, მარგარეტი" Judy blume - " Are you there,God? It`s me, Margaret"

 

        ლიტერატურაში იშვიათად იპოვით ისეთ გულწრფელ პერსონაჟს, როგორიც მარგარეტ საიმონია. თერთმეტი წლის მარგარეტი პირდაპირ გაგაოცებთ თავისი იუმორით და გულახდილობით.

        წიგნი მოგვითხრობს 11 წლის მარგარეტ საიმონის ამბავს, რომლის ოჯახიც ნიუ იორკიდან ნიუ ჯერსიში გადასახლდა.მარგარეტის დედა - ბარბარა, ქრისტიანია, მამა - ჰერბერტ საიმონი კი - ებრაელი და იუდაიზმის მიმდევარი.მშობლები შვილს სრულ თავისუფლებას აძლევენ სასურველი რელიგიის არჩევანში და გადაწყვეტილების მისაღებად არ აჩქარებენ. წიგნში ძალიან სახალისოდაა აღწერილი მარგარეტის ღამისეული საუბრები ღმერთთან, ურთიერთობა ახალ კლასელებთან,მასწავლებლებთან...

        ეს არის წიგნი იმაზე თუ როგორ იზრდება და ყალიბდება გოგონა, როგორ იცვლება მისი აზროვნება გარდატეხის ასაკში, რა აწუხებს, რას განიცდის და რა უხარია.რაც შეეხება ნაწარმოების მხატვრულ ღირებულებას, ამ მხრივ მას დიდი დატვირთვა არ გააჩნია,თუმცა წასაკითხად ნამდვილად ღირს.

       ამ რომანში ხდება ის, რაც ყველა გოგოს ცხოვრებაში ხდება პირველად და რასაც დიდი განცდები, სიხარული და უხერხულობებიც ახლავს თან. გოგონები წიგნში საკუთარ თავს ამოიცნობენ, უფროსები კი, ცოტახნით ბავშვობაში დაბრუნდებიან და აუცილებლად გაეღიმებათ მარგარეტის ისტორიებზე.

        ახლა კი მშობლების საყურადღებოდ: ძვირფასო მშობლებო! მოგეხსენებათ რამდენად რთული და საფრთხილოა გარდატეხის ასაკი, თავისი ფსიქო-ფიზიკური ცვლილებებით, რაც მოზარდებში აგრესიას, არაადეკვატურ ქცევას და უმიზეზო გაღიზიანებას იწვევს, ხოლო უფროსებში - გაუგებრობასა და დაბნეულობას.მერწმუნეთ, ეს წიგნი დაგანახებთ სამყაროს მოზარდის თვალით და ძალიან ბევრ კითხვაზე გაგცემთ პასუხს: რატომ აღარ გიშვებთ თქვენი გოგონა ოთახში დაუკითხავდ, რატომ საუბრობს მეგობართან საათობით, რატომაა მუდმივად უკმაყოფილო საკუთარი გარეგნობით და ა.შ.

მილან კუნდერა - "შეუცნობელი" Milan Kundera - " Ignorance"

 

           1975 წლიდან საფრანგეთში ემიგრირებული ჩეხი მწერლის, მილან კუნდერას, წიგნებში ავტორის პირადი ცხოვრების ტკივილი თითქმის არასდროს იმალება. ასეთი ტკივილისა და სათქმელის წიგნია `შეუცნობელიც~, რომელიც კუნდერას ერთ-ერთ საუკეთესო ნაწარმოებად ითვლება. რომანში კუნდერა ემიგრაციისა და პოლიტიკურ თემებს ეხება.

           მთავარი გმირები 1968 წელს, საბჭოთა ჯარის მიერ ჩეხოსლოვაკიის ექსპანსიის გამო სამშობლოდან გადახვეწილი ადამიანები - ირენა და იოზეფი არიან -   ორი სხვადასხვა ადამიანი, სხვადასხვა ხასიათითა და მსგავსი ისტორიით.  ორი დიდი მოღალატე ან დიდი ტანჯული. მხოლოდ ასე შეიძლება აღიქვა ემიგრანტები. ასე აღიქვამენ მათ მეგობრებიც, ყველაზე ახლო ადამიანებიც. ასეთი სტერეოტიპით ხედავენ ემიგრანტებს და როცა ქრება მათი სტატუსი, როცა მათ უკვე შეუძლიათ სამშობლოში “დიდი დაბრუნება” და ისინი თავს იკავებენ, ინტერესს მათი პიროვნების მიმართ ჯერ გაოცება, შემდეგ კი სრული გულგრილობა ცვლის... 

          წიგნში რამდენიმე ძალიან შთამბეჭდავი სცენაა, მათ შორის _ ირენასა და იოზეფის შეხვედრები ახლობლებთან. სცენები დამოუკიდებლად ვითარდება, მაგრამ ბევრი საერთო აქვთ. ირენას შესახვედრად რესტორანში შეკრებილი მეგობრები მხოლოდ ოცი წლის წინანდელ ირენას ხედავენ, იმდროინდელს, როცა სუფრაზე ჩადგმული ფრანგული ­ღვინო მათ შორის საზღვარს არ ავლებდა. ამიტომაც , არაფერს ეკითხებიან ემიგრაციაში გატარებულ წლებზე. 

         ირენას მსგავსად, ძმასთან მისულ იოზეფსაც არაფერს ეკითხებიან განვლილი წლების შესახებ. კითხვები მხოლოდ სამშობლოში გატარებულ წარსულსა და გასატარებელ მომავალს ეხება. ძმის ოჯახს ეშინია, რომ იოზეფი ბინის კუთვნილ წილს ან რაიმე ნივთს მოითხოვს, რაც აუტანლად ცივს ხდის შეხვედრას. იოზეფი ახლაც ისეთივე შორეული და არასასურველია უახლოესი ნათესავებისთვის, როგორც წასვლის წინ...

         წიგნი, პირველ რიგში, ალბათ იმ ემიგრანტებისთვისაა, რომლებსაც სამშობლოსთან დაკავშირებით ირენასა და იოზეფის მსგავსი იმედები აქვთ. გზავნილი, რომელსაც ავტორი ტოვებს, იმედგაცრუებისგან დაიცავს შინდაბრუნებულებს:   

 

“ვისაც უგულოდ ემშვიდობებიან დაბრუნებისას ბევრს არაფერს უნდა ელოდეს.”

 

ტრუმენ კაპოტე - "საუზმე ტიფანისთან"

 

       ალბათ ყველას აქვს ადგილი, სადაც თავს ყველაზე თავისუფლად და კომფორტულად გრძნობს, სადაც სულიერად ისვენებს და ძალების აღდგენას ახერხებს ან შეიძლება სულაც არ ჰქონდეს მსგავსი ადგილი და უბრალოდ ოცნებობდეს მასზე. ვიღაცისთვის ასეთი ადგილი სახლია,  ვიღაცისთვის კი - უბრალოდ კაფე. 

       ტრუმენ კაპოტეს წიგნის მთავარი პერსონაჟი - ჰოლი გოლითლი ოცნებობს ერთ დღეს გაიღვიძოს და ისაუზმოს ტიფანისთან.  ჰოლი საოცარია - ცოტა შერეკილი, არაპროგნოზირებადი, არაორდინალური , თავქარიანი, სვამს , მის სახლში სულ ხმაურია, გვიან ბრუნდება და უყვარს სკანდალები. მთავარი ისაა, რომ ის თავისუფალია ყველასა და ყველაფრისგან. მას საკუთარი ოთახივით არეულ-დარეული ცხოვრება აქვს. ჩემოდნებში უწყვია ტანსაცმელი და  იქ მიმსვლელს ისეთი განწყობა აქვს , თითქოს სადმე გამგზავრებას აპირებს. მოკლედ, არის ქალი , რომელსაც საკუთარი ადგილი ვერ უპოვია. 

       მიუხედავად ყველაფრისა, ჰოლი მაინც გამორჩეული და საყვარელი პერსონაჟია. ჰოლის ბევრი ნაცნობი ჰყავს , თუმცა მისი ნამდვილი გულშემატკივარი არავინაა, გარდა ფრედისა ... ფრედისთან ჰოლი კარგად გრძნობს თავს. მე კი ბოლომდე ვერ ჩამოვყალიბდი თუ რა გრძნობა აქვს ფრედის ჰოლის მიმართ. 

       ვეცნობით ასევე სალი ტომატოს - ნარკობარონს, რომელთანაც ჰოლი ყოველ ხუთშაბათს ციხეში მიდის, რამდენიმე წინადადებით მოიკითხავს, ისიც ამინდის შესახებ ერთ-ორ სიტყვას ეტყვის. ტომატოს ადვოკატი კი ამის სანაცვლოდ ჰოლის თანხას უხდის. სინამდვილეში საქმე არც ისე მარტივადაა.  ეს ეპიზოდი ალბათ, ჰოლის თავქარიანობის ხაზგასასმელად  დასჭირდა  კაპოტეს. 

       1961 წელს , წიგნის მიხედვით გადაიღეს ფილმი,სადაც ოდრი ჰეპბერნმა შეასრულა ჰოლის როლი . 

ვერონიკა როთი - " განსხვავებული" Veronica Roth - "Divergent"

               "ცოდნის, როგორც დაუძლეველი ძალის აღქმისა და მისი საშუალებით ძალაუფლებისკენ სწრაფვისას, ადამიანები ბნელ და ცარიელ ადგილებში აღმოვჩნდებით ხოლმე".


        წიგნის სიუჟეტი პოსტ-აპოკალიფსურ მომავალში, ჩიკაგოში ვითარდება.ქალაქი შემოსაზღვრულია უზარმაზარი ღობით და მოქალაქეებისათვის უცნობია თუ რა ხდება ამ ღობის მიღმა.მოსახლეობის ფრაქციებად დაყოფა გახდა საჭირო, მას შემდეგ ,რაც ომებმა მთელი მსოფლიო მოიცვა და დედამიწა ლამის განადგურებამდე მივიდა. ადამიანი კი, უხეშად რომ ვთქვათ, გადაშენების პირას მყოფ  არსებად იქცა. ჩიკაგო დაყოფილია ხუთ ფრაქციად, რომლებსაც საკუთარი დევიზი და ცხოვრების გარკვეული წესი გააჩნიათ.

1. შეუპოვრობა - ისინი ზრდიან მომავალ თაობებს, როგორც მებრძოლებს, რომლებიც დაიცავენ წესრიგს. მათი სიმბოლოა ცეცხლი.
2. გულწრფელობა - ადამიანებს მოუწოდებენ სიმართლის თქმისკენ. მათ მიაჩნიათ , რომ სამყაროს ხსნის გზა მხოლოდ სიმართლითაა შესაძლებელი. მათი სიმბოლოა სასწორი.
3. ერუდიცია - განათლება, განათლება და განათლება. აქ თავმოყრილია ისეთი ხალხი, სათვალეს მუდამ თან რომ ატარებს და იღლიაში ამოჩრილი წიგნი მათი მუდმივი თანამგზავრია. მათი სიმბოლოა თვალი.
4. მეგობრულობა - მათ რიგებში მოხვედრა ნიშნავს იმას, რომ შენ ყველაფრისთვის მზად ხარ. საკუთარ სიცოცხლესაც კი ჩააგდებ საფრთხეში მეგობრის გადასარჩენად. მათი სიმბოლოა ხე.
5. ასკეტობა - იმ ადამიანთა ჯგუფია, რომლებიც უანგაროდ აკეთებენ ყველაფერს. საკმაოდ მშვიდი და თავშეკავებული ხალხია. მათი სიმბოლოა ხელები.

       წიგნის მთავარი გმირი - ბეატრისი, ასკეტების ფრაქციიდანაა. როდესაც მოზარდებს 16 წელი შეუსრულდებათ, მათ უნდა გაიარონ ტესტი, რომლის მიხედვითაც გაარკვევენ სინამდვილეში რომელ ფრაქციას მიეკუთვნებიან, მიუხედავად მათი წარმოშობისა. ბეატრისის პასუხები კი შეუჯამებელია. იგი მხოლოდ ერთ ფრაქციას არ ეკუთვნის. სწორედ ამიტომ მისი არსებობა საფრთხის ქვეშაა... ვინაიდან "განსხვავებულებს" ფრაქციებში მტრები ჰყავთ და ისინი ფიქრობენ რომ მათი კონტროლი შეუძლებელია და საჭიროა მათი განადგურება.

       

      "ერთი არჩევანიც საკმარისია, რომ სამუდამოდ გარდაიქმნა."   

სწორედ ეს ფრაზაა საკმაოდ მნიშვნელოვანი. სწორედ არჩევანი აქცევს ადამიანებს ისეთებად , როგორებიც არ არიან და წარმოუდგენლადაც კი გეჩვენება,  ის ახდენს ზეგავლენას ყველა იმ პერსონაჟზე, რომლებსაც შეხვდებით იმ მოულოდნელ სიტუაციებში, სადაც მოუწევთ თავიანთი თავის შეცნობა. 

ჯულიან ბარნსი - "დასასრულის განცდა" Julian Barnes - "The sense of an Ending"

        არსებობს წიგნები , რომელთა მასშტაბები მხოლოდ კითხვის პროცესით შეიძლება აღიქვა და იგრძნო.
       
        თუ წიგნის დანიშნულებაზე კიდევ საუბრობენ, ამ წიგნის შემთხვევაში, ერთ-ერთი მთავარი ისაა, რომ მას შეუძლია შენ ის მხარე და ის შეცდომები დაგანახოს, რომლებსაც ვერ ან უფრო ხშირად არ ხედავ... გაიძულოს იმ გმირთან ერთად გაიარო გზა, რომელმაც შენნაირი იმედებით დაიწყო ცხოვრება და ერთ დღეს აღმოაჩინა , რომ საერთოდ არ უცხოვრია...

        წიგნში დასმულია კითხვები თუ რა არის ცხოვრება?!  რა არის ისტორია?! რას წარმოადგენს ეს "ერთი დიდი შფოთვა"?!

        წიგნის მთავარი გმირი ინგლისელი ჯონი უებსტერია. კაცი, რომელიც ახალგაზრდობიდანვე უშფოთველად ცხოვრებას ნატრობდა.  მას არასდროს არ აინტერესებდა გმირული თავგადასავლები, სამყაროს მიმართ ამბოხი ან რაიმე ახლის შექმნა. მას საშუალოდ ყოფნა სურდა და შეძლო კიდეც ცხოვრების ასე მოწყობა, სანამ სიბერეში ახალგაზრდობის თითქმის დავიწყებულმა ისტორიამ  მისი ცხოვრების ყველა მხარე მოიცვა და თავი შეახსენა.

       “ხშირად გვიწევს საკუთარი ცხოვრების ამბის მოყოლა? რამდენად ხშირად ვასწორებთ, ვალამზებთ, ვაშალაშინებთ? და რაც უფრო დიდხანს გრძელდება ცხოვრება, მით ნაკლები რჩება ჩვენი მონათხრობის დამადასტურებელი თუ გამაქარწყლებელი ადამიანების რიცხვი, მათი ვინც შეგვახსენებდა, რომ ჩვენი ცხოვრება მართალა ჩვენი ცხოვრება კი არა უბრალოდ ჩვენივე მონათხრობია მის შესახებ. სხვებისთვისაც, მაგრამ პირველ რიგში საკუთარი თავისთვის მონათხრობი.”

     არსებობენ წიგნის გმირები, რომლებიც იმდენხანს რჩებიან შენს მეხსიერებაში, რომ შეუძლებელი გგონია მათ გარეშე არსებობა. ისინი ყველგან  არიან : შენს სიტყვებში, აზრებში, შენს ირგვლივ და გაიძულებენ იფიქრო , ყველა ჯერზე თავიდან დაუბრუნდე და იფიქრო , სანამ არ მიხვდები , რომ სიცოცხლე მოძრაობაშია...

დანიელ პენაკი - "რომანივით საკითხავი" Daniel Pennac - "Reads like a novel"

         ყველაზე საყვარელი წიგნი, რომელიც ოდესმე წამიკითხავს.  წიგნი არის იმაზე თუ როგორ შევაყვაროთ ბავშვებს და საერთოდ ადამიანებს კითხვა, კი არ ვაიძულოთ, არამედ შევაყვაროთ.  საღამოს ერთი საათი რომ გაქვს გამოყოფილი კითხვისთვის - ყველაზე გემრიელი ერთი საათი. მთელი დღე რომ ფიქრობ იმ ერთ საათზე : შენთვის რომ მოკალათდები, ყავას მოიდგამ გვერდით, "გადიხარ"  დედამიწიდან და ჯანდაბაში უშვებ დროს. პენაკი , მართლაც შთამბეჭდავი მწერალი აღმოჩნდა ჩემთვის.

       „თუ ვთვლით, რომ ჩვენს შვილებს და ზოგადად ახალგაზრდებს კითხვა არ უყვართ (სიტყვა „სიყვარული“ ამ შემთხვევაში ძალიან ზუსტადაა შერჩეული, რადგან აქ სწორედ სიყვარული მოიკოჭლებს), მაშინ ამაში ნურც ტელევიზორს დავადანაშაულებთ, ნურც თანამედროვეობას და ნურც სკოლას. ან სანამ მათკენ გავიშვერთ თითს, საკუთარ თავს ვკითხოთ: „რა დავმართეთ იმ იდეალურ მკითხველს, ჩვენი შვილი რომ იყო მაშინ, როცა მისთვის ერთდროულად მთხრობელიც ვიყავით და წიგნიც?“

         ძალიან მჯერა დანიელ პენაკის, როდესაც ამ სიტყვებს ვკითხულობ. წიგნში გვერდების თვლაზეა ასევე საუბარი და საკმაოდ სახალისოა.აი , მაგალითად იმ ადამიანს, რომელსაც კითხვა საერთოდ არ უყვარს, თუკი დღეში ერთ საათს დაუთმობს კითხვას , კვირის ბოლოს რამხელა წიგნს დაამთავრებს.

       პირადად მე დარწმუნებული ვარ , რომ თითოეული ადამიანისთვის, სწორედ შერჩეული ლიტერატურა , აუცილებლად გაუღვიძებს ცნობისმოყვარეობას და შეაყვარებს კითხვას. როგორც პენაკი წერს : " ჯერ წიგნების ამხელა მოცულობა შეაწუხებთ, მერე კი ის, რომ ასე ცოტა დარჩა წასაკითხი."

        პენაკი თავისუფლებას განიჭებს - იკითხე სადაც გინდა და როგორც გინდა, საიდანაც გინდა შეწყვიტე. მან მკითხველის ათი უფლება ჩამოწერა და სრული სივრცე მოგვცა კითხვისგან მაქსიმალური სიამოვნების მისაღებად . მთავარია კითხვა გვინდოდეს.

     

      და ბოლოს, მკითხველის პრივილეგია: "საქმე ის კი არ არის , მაქვს თუ არა კითხვის დრო,  ( ამ დროს , სხვათაშორის, ვერავინ მომცემს ) არამედ ის, მივანიჭო თუ არა ჩემს თავს ბედნიერება  -  ვიყო და მერქვას მკითხველი."

ელიზაბეტ ჯილბერტი - "ჭამე, ილოცე, შეიყვარე" Elizabeth Gilbert - "Eat, Pray, Love"

        თუ გიყვართ მოგზაურობა, კითხვა და ოდნავ მაინც გიზიდავთ იტალია, ინდოეთი და ინდონეზია, ეს წიგნი თქვენთვისაა. წიგნი არის ავტობიოგრაფიული. ელიზაბეტი გადაწყვეტს იპოვოს ის ,რაც აქამდე აკლდა. ამიტომ გადაწყვეტს რადაც არ უნდა დაუჯდეს ,იპოვოს ის , რაც მის ცხოვრებას აზრს მისცემს და შეავსებს.

        რომანი ადვილად იკითხება და ბევრ საინტერესო ფაქტსაც შეხვდებით. ელიზაბეტი წერს, რომ ევროპა ერთ დროს ლათინურიდან წარმოქმნილი უამრავი დიალექტის თავშესაყარს წარმოადგენდა, სადაც საუკუნეების განმავლობაში რამდენიმე ენა ჩამოყალიბდა.ყველაზე ცნობილი ქალაქების დიალექტი თანდათან ამავე რეგიონის ენა გახდა და ამის შედეგად მივიღეთ ის, რომ დღეს რასაც ფრანგულ ენას ვუწოდებთ, სინამდვილეში შუა საუკუნის პარიზული დიალექტის სახესხვაობაა. ელიზაბეტი დიდი მონდომებით იწყებს იტალიური ენის შესწავლას და მშვენიერ შედეგს იღებს.

       საოცარია მისი განვითარებული კომუნიკაციის უნარი. ის ძალიან ადვილად უმეგობრდება უცხოებს. ვისაც მოგზაურობა უნდა , მათთვის ასეთ ჩანაწერს ტოვებს :

მთელი საიდუმლო იმაშია, ქალაქსა და მის ხალხს რომ გაუგო, უნდა ისწავლო – როგორ მეტყველებს ქუჩა. ყველა ქალაქი ერთი სიტყვით გამოხატავს იმ ხალხის უმრავლესობის აზრს, ვინც ამ ქალაქში ცხოვრობს. რომ შეიძლებოდეს ადამიანთა აზრის წაკითხვა, როდესაც ქუჩაში ან სხვაგან გვერდით ჩაგივლიან, აღმოაჩენთ რომ ყველანი ერთსა და იმავეს ფიქრობენ. იმას, რაზეც ქალაქის მცხოვრებთა უმრავლესობა ფიქრობს, ქალაქური გაგება ჰქვია. და თუ შენი სიტყვა არ ემთხვევა ქალაქის სიტყვას, მაშინ ნამდვილად არ მიეკუთვნები იქაურობას”.

     ესეც, ასე.  დაახლოებით შეგიქმენით წარმოდგენა თუ რაზეა წიგნი. სასიამოვნო კითხვას გისურვებთ.

მარიო პიუზო - "ნათლია" Mario Puzo - "The Godfather"

        ეს წიგნი არის გენიალური . კითხვის დროს გექნებათ საშუალება , ცოტახნით შეიჭყიტოთ მაფიის სამყაროში. გაიცნოთ ნათლია - დონ ვიტო კორლეონე. კაცი, რომელსაც უარის თქმას ვერცერთი ადამიანი ვერ უბედავს. ასევე გაიგებთ თუ როგორ გახდა ის მობსტერი, რას წარმოადგენდა ადრე , რას წარმოადგენს დღეს და რა ელის ხვალ, თუ გონივრულად არ იმოქმედებს.

       "წიგნში მოქმედება ხდება 1945-55 წლებში. დონ ვიტო კორლეონე ნიუ-იორკის სიცილიურ მაფიას ხელმძღვანელობს. ამავე დროს მეორე მსოფლიო ომიდან ბრუნდება მისი ვაჟი - მაიკლი. ის ომის გმირი და ოჯახის სიამაყეა, მაგრამ მას არ სურს მაფიის საქმეებში ჩარევა. დონ კორლეონე, თავის ტერიტორიაზე ნარკოტიკების გავრცელების წინააღმდეგია,რაც ხელს უშლის მაფიის სხვა კლანების წარმომადგენლებს. ამ უთანხმოებით დაწყებული მტრობა სულ უფრო ძლიერი ხდება.  მოწინააღმდეგეები დონ კორლეონეზე თავდასხმას აწყობენ. კორლეონე გადარჩება , მაგრამ იძულებულია დროებით საქმეებს ჩამოშორდეს.

       მაიკლი საკუთარ თავზე აიღებს ოჯახის მართვას და  საბოლოოდ ჩაებმება მაფიის საქმიანობაში. თუმცა ის სასტიკ მეთოდებს დანერგავს, რაც ტრაგიკულ ფინალს გამოიწვევს...

       წიგნში მოქმედებები  საინტერესოდ ვითარდება, რაც არ აძლევს მკითხველს იმის საშუალებას რომ ცოტახნით მოადუნოს ყურადღება. ამიტომ , გადაშალეთ  "ნათლიას" პირველი ფურცელი , შეაღეთ მაფიის კარი და გაიგეთ თუ რა ძალა აქვს ვენდეტას.

     სამახსოვრო ფრაზები :

• მეგობრობა ყველაფერია.მეგობრობა ნიჭზე მეტია.მეგობრობა სახელმწიფოზე, ხელისუფლებაზე მეტია.
• არასოდეს არავის მისცე საშუალება , გარდა შენი ოჯახის წევრებისა , გაიგონ, რას ფიქრობ. არსდროს არ უნდა იცოდნენ რა გაქვს გულში.
• მადლიერების გრძნობას, დრო ,სილამაზეზე  უფრო სწრაფად აჭკნობს.
• არსებობს ისეთი მოვალეობები, რომლებსაც ყველაზე საუკეთესონიც კი ვეღარ ასრულებენ.

ფრენსის სკოტ ფიცჯერალდი - "ნაზია ღამე" F.Scott Fitzgerald - "Tender is the night"

         ამ წიგნის კითხვა თავიდან ძალიან გამიჭირდა. რამოდენიმეჯერ თავის დანებებაც გადავწყვიტე , მაგრამ ზოგადად არ მჩვევია წიგნის შუა გზაში მიტოვება. რამდენიმე გვერდის წაკითხვის შემდეგ კი დავრწმუნდი თუ როგორი კარგი წიგნია.

        წიგნი იმ ამერიკელების შესახებ გვიყვება , რომლებიც 1920 -იან წლებში, (ჯაზის ეპოქაში) თავგადასავლებს ევროპაში ეძებდნენ. მათ თითქოს დაეკარგათ ცხოვრების მთავარი ღირებულებები, მარტივად იცვლიდნენ შეხედულებებს და მარტივად მიდიოდნენ ღალატზე.

        მოქმედება ნიჭიერი ფსიქიატრის - დიკ დაივერის გარშემო ვითარდება.  დიკი ფსიქიატრიული საავადმყოფოს პაციენტს , ახალგაზრდა გოგონას , ნიკოლს უყვარდება. მისი განკურნების ერთადერთი გზა დიკთან ახლოს ყოფნაა.  ექიმ დაივერსაც უჩნდება მის მიმართ გრძნობები და ცოლად ირთავს. მისთვის ის ერთდროულად ექიმიცაა და მეუღლეც. დიკი ფაქტობრივად  მთელ თავის ცხოვრებას ნიკოლს სწირავს . ისინი 10 წლის განმავლობაში ერთად ცხოვრობენ  და ნიკოლიც თანდათან იკურნება, თუმცა მათ ურთიერთობაში ბზარები ჩნდება...

        თავდაპირველად დიკი სასიამოვნო ადამიანის შთაბეჭდილებას ტოვებს. მისი მანერები ყველას აღფრთოვანებას იწვევს, თუმცა საზოგადოებაზე დაკვირვება, მათი სიყალბეების აღმოჩენა და ერთფეროვანი ყოველდღიურობა ცვლის მას. ის საკუთარ თავში ჩაკეტილი ხდება  და ხასიათიც ნელ-ნელა ეცვლება.

        წიგნი არის იმაზე თუ როგორ შეიძლება ადამიანმა მეორე ადამიანისთვის უდიდესი საყრდენის როლი შეასრულოს და ფსიქიკურ დაავადებასთან გამკლავებაც კი შეაძლებინოს. ასევე ძალიან კარგად ჩანს მდიდრების უმიზნო ცხოვრებაც. ცხოვრება მხოლოდ ბანკეტებით, საღამოებით, საყიდლებითა და მოგზაურობებით, რომლებიც ერთი შეხედვით მხიარულია, თუმცა არაფრის მომცემი. საკმაოდ სევდიანი ამბავია  და კიდევ უფრო სევდიანი , რომ ავტორს ასეთ დროში მოუწია ცხოვრება...

სამახსოვრო ფრაზები :

• დარწმუნებით ხომ ვერასდროს იტყვი, თუ რამხელა ადგილი გიკავია სხვის ცხოვრებაში.
• ან შენით იფიქრე, ან ის , ვინც შენს მაგივრად ფიქრობს, წაგართმევს ძალას, გადააკეთებს შენს გემოვნებას და გამოგფიტავს.
• როცა ფხიზელი ხარ , არავის დანახვა არ გინდა,  თუ მთვრალი ხარ, არავის უნდა შენი დანახვა.
• ხშირად იმათ არ თანავუგრძნობთ, ვისაც სჭირდება ჩვენი თანაგრძნობა და  იმათ ვეხმარებით , ვინც სხვადასხვა გზებით ახერხებს თავი შეგვაბრალოს.
• ახალ მეგობრებთან , ხშირად უკეთესად ხარ, ვიდრე ძველებთან.

ჯინ ვებსტერი - "გრძელფეხება მამილო" Jean Webster - "Daddy-long-legs"

         ამ წიგნში თითქმის ყველა გრძობა და განცდა იყრის თავს, რაც შეიძლება ადამიანმა განიცადოს. წიგნი „წყეული ოთხშაბათით“ იწყება. არ გეგონოთ, ვხუმრობდე! ობოლთა თავშესაფრის ოთხმოცდა­ჩვიდმეტი ბავშვისთვის ყოველი თვის პირველი ოთხშაბათი ნამდვილი ჯოჯოხეთი იყო, რადგან ამ დღეს მათთან სტუმრად მეურვეები მოდიოდნენ.  
ჯუდი ებოტი თავშესაფარში ყველაზე უფროსი აღსაზრდელი იყო, ამიტომაც მას უამრავი საქმე ჰქონდა და როდესაც თავშესაფრის მმართველმა, მისის ლიპეტმა მეურვეების წასვლის შემდეგ კაბინეტში დაიბარა, ჯუდის ეგონა, რომ რაღაც არასწორად გააკეთა. მას ეჭვები არ გაუმართლდა და მისი სასაცილო თხზულების გამო, რომელმაც მეურვის მოწონება დაიმსახურა, გადაწყვიტეს ჯერუშას კოლეჯში გაგზავნა, მაგრამ ამ ჯენტლმენს თავისი პირობები ჰქონდა: ­ებოტს მხოლოდ და მხოლოდ უნდა ესწავლა და თვეში ერთხელ წერილი მიეწერა მეურვისთვის, რომელმაც საიდუმლოდ დარჩენა ისურვა, სამაგიეროდ კი ­ჯუდი ყოველთვიურად მიიღებდა თანხას და სწავლაც დაუფინანსდებოდა.

          საოცარი გოგოა ჯუდი ებოტი, მზიანი, ხალისიანი. ყველაფრის მიუხედავად სიცოცხლით სავსე, აი ისეთი, წიგნიდან რომ გადმოდის პოზიტიური ენერგია და შენც რომ გიპყრობს. წიგნის შემდეგი ნაწილი ჯუდის წერილებისგან შედგება, რომლებსაც ის გრძელფეხება მამილოს სწერს. ჯუდიმ ეს სახელი შეარქვა მეურვეს, რადგან მხოლოდ მისი გრძელი ფეხების დანახვა მოახერხა, როდესაც თავშესაფარს ტოვებდა.

         წერილები სითბოთი და სიყვარულითაა სავსე. ჯუდი კოლეჯში ყოფნის ოთხი წლის ­გან­მავლობაში სწავლობდა დაბრკოლებების გადალახვას, იღებდა განათლებას, აღწევდა წარმატებებს და რაც მთავარია, მან შეიძინა ძალიან კარგი მეგობრები: სელი მაკბრაიდი და ჯულია პენდლტონი. ჯუდი მათი ახლო მეგობარი გახდა და მათთან არდადეგებზეც კი გაემგზავრა. ყველა სასიამოვნო ფაქტის ­მიუხედავად, ჯუდის ძალიან აინტერესებდა, ვინ იყო გრძელფეხება მამილო, მაგრამ მას მხოლოდ მაშინ შეხვდება, როდესაც კოლეჯს დაამთავრებს...

      ვერც კი წარმოიდგენთ (ან შეიძლება წარმოიდგინოთ), თუ ვინ არის გრძელფეხება მამილო, მაგრამ ამის გასაგებად ჯერ უნდა წაიკითხოთ ჯინ ვებს­ტერის ეს შესანიშნავი წიგნი და ბოლო, ჯერუშას სასიყვარულო წერილში გაიგებთ მამილოს ვინაობას...

      ამ წიგნმა დამანახა, რომ ადამიანს ბედნიერებისთვის ძალიან ცოტა, რამ სჭირდება.

„ცხოვრებაში მთავარი დიდი სიხარული არ არის. მთავარია შენ თვითონ შეგძლოს პატარ-პატარა ბედნირებებისგან დიდი სიხარული შექმნა“

 სამახსოვრო ფრაზები:

• “ბედნიერების ნამდვილ საიდუმლოს მივაგენი: დღევანდელი დღით უნდა იცხოვრო, უსასრულოდ არ უნდა მისტიროდე ძველს და იმედს მომავალზე არ უნდა ამყარებდე. ცხოვრებიდან რაც შეიძლება მეტი უნდა აიღო.” 
• “ღარიბები იმისათვის არიან გაჩენილნი, რომ ჩვენ მოწყალენი გაგვხადონ”
• "აბსოლიტურად მჯერა ჩემი თავისუფალი ნებისა და ჩემი ძალებისა. რწმენა ის ძალაა,რომელიც მთებს შეძრავს".
• “მსოფლიო სავსეა ბედნიერებით. მთელი საიდუმლო მოქნილობაშია. სოფელში განსაკუთრებით ბევრი გასართობია. მე შემიძლია ვისეირნო ყველას მიწაზე, შევხედო ყველას თვალით, ვიჭყუმპალაო ყველას ნაკადულში და ვისიამოვნო რამდენ ხანსაც მინდა თან ისე, რომ გადასახადი არაფერში გადავიხადო”.

ბრემ სტოკერი - "დრაკულა" Bram Stoker - "Dracula"

         თუ თქვენ გიყვართ მისტიკური და შიშისმომგვრელი თავგადასავლები, ეს წიგნი თქვენთვისაა. წიგნის პირველივე გვერდები ვამპირის კბენასავით მოქმედებს - იმდენად ითრევს მკითხველს, რომ შეუძლებელია წიგნი გვერდზე გადადო. დიახ,  ეს წიგნი ვამპირზეა. მიუხედავად იმისა,რომ ვამპირები არ არსებობენ, ეს ნაწარმოები ძალიან პოპულარულია საშინელებათა რომანებს შორის. მისი გოთიკური ატმოსფერო არის მისტიკით და შიშით გაჟღენთილი.

         მთავარი პერსონაჟი - გრაფი დრაკულა, წარუმატებელი და იმედგაცრუებული სიყვარულის გამო, უარყოფს ღმერთს და სატანის მოციქული ხდება. რომანში ნათლად ჩანს პერსონაჟის ფსიქოლოგიური პრობლემები და მისი დამოკიდებულება სამყაროს მიმართ. ავტორმა შექმნა მითოლოგიური პერსონაჟი,რომელიც წიგნის ფარგლებს გასცდა და დღეისთვის, პოპულარული კულტურის კუთვნილებად იქცა , პერსონაჟად, რომელიც  ალბათ, ათასჯერაა უკვე ტირაჟირებული და განსახირებული და თავისი შემქმნელისგან დამოუკიდებლად განაგრძობს ცხოვრებას...

      და მაინც, რატომ უნდა წაიკითხოთ "დრაკულა" ?! ბუნებრივია, მსგავსი  ლიტერატურის მიმართ ყველას დამოკიდებულება სხვადასხვანაირია. ზოგს მოსწონს და სიამოვნებით კითხულობს, ზოგს კი ნაკლებად აინტერესებს, მაგრამ ვფიქრობ არ უნდა შევხედოთ ამ წიგნს მხოლოდ როგორც მისტიკურს ... წიგნი ასევ არის სიყვარულზე , მეგობრობაზე, სიკეთესა და ბოროტებაზე. ნუ შეხედავთ წიგნს მხოლოდ ვამპირის ისტორიით. წიგნში ყველა ის გრძნობაა ჩადებული , რაც ნამდვილად დასაფასებელია.

       ბრემ სტოკერი 1847 წელს დაიბადა და 1912 წელს გარდაიცვალა.  მისი შექმნილი "დრაკულა" კი 1897 წელს დაიბადა და  როგორც დღევანდელი გადმოსახედიდან ჩანს, ის მუდამ იცოცხლებს... 

მერი შელი - ფრანკენშტაინი Mary Shelley - "Frankenstein"

        ჩემი პირველი საშინელებათა ჟანრის წიგნი!!! პირველ რიგში , არანაირად არ გამკვირვებია , რომ წიგნის ავტორი ქალია. ზოგადად ქალებს უფრო შავ-ბნელი ფანტაზიები აქვთ, ვიდრე კაცებს.

       წიგნის მთავარი გმირი - ვიქტორ ფრანკენშტაინი , ნიჭიერი ბიჭია. როგორც ბევრ მისნაირს, მასაც სურს მეცნიერებაში რაღაც მნიშვნელოვანის და არაჩვეულებრივის მიღწევა. როცა შექმნის, აღმოაჩენს, რომ სინამდვილეში ეს ის არ იყო, რასაც ელოდა. მან ცოცხალი არსება შექმნა, რომელიც ბევრი უბედურების მიზეზად იქცა...

      "ფრანკენშტაინი" ისეთ წიგნებს განეკუთვნება, როცა ავტორი და მისი შექმნის პერიოდი უფრო მეტ მნიშვნელობას ანიჭებს ნაწარმოებს.
     

        პირველი საკითხი რომელიც ამ ტექსტში დაისვა, საკუთარ ქმედებაზე პასუხისმგებლობის აღებაა. ფაქტია , ვიქტორ ფრანკენშტაინს არ ეყო ამის გამბედაობა. მან შექმნა არსება, არ მოეწონა და გაიქცა. დატოვა ბოროტების საკეთებლად. ადამიანებს, საერთოდ, დღემდე უჭირთ საკუთარი ქმედებების გათავისება, გაქცევა ისევ ყველაზე ხშირად მოძებნილი გამოსავალია ხოლმე.

       მეორე პრობლემა არის განსხვავებულობის მიღება . რეალურად გარეგნული სიმახინჯის გამო  ვერ მიიღო საზოგადოებამ ფრაკენშტაინის მიერ შექმნილი არსება. არსება თანდათან გაბოროტდა, ბოღმა დაუგროვდა და შურისძიებაც ამიტომ გადაწყვიტა.
ფიზიკური ნაკლის გამო, ხშირ შემთხვევაში საზოგადოება რიყავს ადამიანს... რაც რათქმაუნდა არასწორია.

       საერთოდ ეს ისეთი წიგნია, ემოციები მუდმივად იცვლება ორივე პერსონაჟის მიმართ. ხან ერთზე ხარ გაბრაზებული და მეორე გეცოდება და ხან პირიქით.

       ადამიანის ამბიციებს საზღვარი არა აქვს , მაგრამ მათ ცოცხალი არსება ჯერ ვერ შექმნეს. ამის ექსკლუზიური უფლება ჯერ ისევ და ისევ მხოლოდ ღმერთს აქვს.