Wednesday, December 18, 2019

ჩაკ პალანიკი - "მებრძოლთა კლუბი" Chuck Palahniuk - "Fight Club"


        ეს წიგნიც და წიგნის ეკრანიზაციაც,რომელიც ერთი ერთში მიჰყვება ნაწარმოებს,იმ ადამიანების შესახებ ჰყვება, ვინც საკუთარი თავი ვერ წარმოაჩინა და აგრესია ან სხვებზე გადაიტანა ან საკუთარი თავისკენ მიმართა.

       ყველაფერი უძილობით იწყება, მერე კიბოთი დაავადებულთა გამამხნევებელ ჯგუფში, ამას პიროვნების გაორება მოჰყვა და ტაილერ დერდენიც გამოჰყვა . მან თავის მხრივ "მებრძოლთა კლუბის" იდეა მოიტანა.  კლუბში შეკრებილები ერთმანეთს კი არა , ყველა იმ პრობლემას ურტყამენ, რაც ცხოვრებაში ნერვებს უშლით, ქიმწმენდაში გაფუჭებული ტანსაცმლიდან დაწყებული და ბანკის ვალებით დამთავრებული. მიუხედავად იმისა,რომ "მებრძოლთა კლუბის" შესახებ ინფორმაციის გამჟღავნება პირველივე წესით იკრძალება, ამბავი სწრაფად ვრცელდება და კლუბის წევრების რიცხვიც მნიშვნელოვნად იზრდება.

       ჩაკ პალანიკი ამბობს, რომ ყველაზე განათლებული ადამიანიც კი ვერ მოიფიქრებს ისეთ რაღაცას,რაც სხვას უკვე არ გაეკეთებინოს. აგრესიისგან გასათავისუფლებლად, ალბათ, ადამიანებს ამ მიზეზით ერთმანეთი მართლა უცემიათ, მსოფლიოს ჯავრი ერთმანეთზე ამოუყრიათ. ვერ ვიტყვი, რომ ეს საუკეთესო გამოსავალია, იმაზე ვფიქრობ როგორ გროვდება აგრესია ადამიანში, რა გავლენას ახდენს მასზე ყოველდღიური სტრესი და სადამდე შეიძლება ამან ადამიანი მიიყვანოს.

   სამახსოვრო ფრაზები :
  • ყველაფერს,რითაც ამაყობ - დაივიწყებენ.
  • ერთი იდეალური წუთისთვის ბევრი უნდა იშრომო.
  • სრულყოფილება მხოლოდ ერთ წუთს გრძელდება.
  • ყველა ვინც გიყვარს, ოდესმე ზურგს გაქცევს ან მოკვდება.
  • სულელი ვარ. ყოველთვის რაღაც მინდა და მჭირდება.
  • მხოლოდ ყველაფრის დაკარგვის შემდეგ ხდები სრულიად თავისუფალი,შეგიძლია აკეთო ის რაც გინდა.
  • ყველაფერი არაფრად მეჩვენება.
  • მე მხოლოდ პაიკი ვარ,მთელი მსოფლიოს ნაგავი.

Tuesday, December 10, 2019

რ.ჯ. პალაციო - "საოცრება" R.J. Palacio - "The Wonder"


         მითხარით, მოულოდნელად ქუჩაში რომ შეგხვედროდათ პატარა, 11 წლის ბიჭი, გრძელი შავი თმებით, დიდი ზომის ცხვირით, არა სიმეტრიულად განლაგებული თვალებით,უცნაური ფორმის პირით და შეწეული ყურებით, რას იზამდით? გაიქცეოდით? დაიკივლებდით? იტირებდით? მეტყველების უნარს დაკარგავდით? დასცინებდით? თუ გაუღიმებდით და თბილი მზერით შეხედავდით?  ეს აუცილებლად უნდა გადაწყვიტოთ და წინასწარ მოემზადოთ, რადგან წიგნის კითხვის დროს, მოგიწევთ რომ სწორედ ასეთ ბიჭს - ავგუსტუს პულმანს პირისპირ შეხვდეთ. ბიჭს, დეფორმირებული სახით , მაგრამ კეთილი გულით.


       უცნაურსახიან ბიჭზე თავიანთ შთაბეჭდილებებს გვიყვებიან მისი და - ოლივია , შემდეგ მისი მეგობრები - ჯეკი და ჯუნი. ყველას თავისებურად უყვარს ეს საოცრება ბიჭი, თავისებურად ზრუნავს და თავისებურად უვლიან მას.

      ავგუსტუსს წარმოდგენა არა აქვს , როგორია ის სხვისი თვალით დანახული, მაგრამ სამაგიეროდ იცის, რომ ის ჩვეულებრივზე ჩვეულებრივი ბავშვია შინაგანად... მერე რა , თუ უამრავი ოპერაცია გადაიტანა ...

     ზოგადად, არ მიყვარს, როდესაც ვინმეს ვავალდებულებ რა წაიკითხოს, მაგრამ ამ შემთხვევაში - ეს წიგნი უნდა წაიკითხოთ!!!  ეს წიგნი გვიჩვენებს, თუ როგორ სწავლობენ ბავშვები იმაზე მეტი სიკეთის გამოჩენას , ვიდრე საჭიროა. კითხვისას თქვენც ისეთივე შეგრძნება დაგეუფლებათ, როგორც მე.  ეს არის ცვლილების შეგრძნება. ეს არის სიკეთე , რომელიც ამ უბრალო, შავად ნაბეჭდი სიტყვებით დაწერილმა ფურცლებმა გადმომცეს. უკვე ვიცი , რომ უკეთესად ვიცხოვრებ , ადამიანებს უფრო მეტად დავეხმარები,  გავიღიმებ და სიკეთეს ავირჩევ.  მე ვირჩევ სიკეთეს ... თქვენ?!


    

Tuesday, December 3, 2019

ჯოჯო მოიესი - "მე, შენამდე" Jojo Moyes - "Me before you"


        რომანი მოგვითხრობს ერთი ჩვეულებრივი გოგონას -  ლუიზა კლარკის და ახალგაზრდა ბიზნესმენის -  უილ ტრეინორის ამბავს.უილ ტრეინორი შემთხვევით აღმოჩნდება ავტოსაგზაო შეჯახების მსხვერპლი და ის კვადრიპლეგიის ურთულესი ფორმით დაავადდება,რომლის წინაშე მედიცინაც კი უძლურია. ახალგაზრდა მამაკაცს, რომელმაც ცხოვრების ყოველგვარი სიამე იგემა და გამოსცადა ყველაზე ბედნიერი მომენტები, ვერ წარმოუდგენია სიცოცხლე მსგავს ყოფაში - იჯდეს ეტლში და უმოძრაოდ მყოფი უცქერდეს სამყაროს ბრუნვას.სწორედ ამის გამო, მან გადაწყვიტა თვითმკვლელობა და ოჯახს მისცა 6 თვის ვადა, რათა ამ დროის მანძილზე შეძლონ მასთან ყოფნა და თან გამომშვიდობება.

         ლუიზა კლარკი მისი მომვლელი ხდება. ბავშვური, ჭრელა-ჭრულა ფერების და ბზიკების მოყვარული გოგონა ნელ-ნელა იცვლება, მიზანი უჩნდება და ხვდება ,რომ უფრო მნიშვნელოვანი რამეებია სადარდებელი ცხოვრებაში , ვიდრე მისი შეყვარებულის აკვიატებული ფიქრები ჯანმრთელი ცხოვრების წესის შედეგად ცხიმგამომშრალი და უდრეკი კუნთების დაყენების შესახებ.


         საბოლოოდ მათ ერთმანეთი შეუყვარდებათ , თუმცა happy end ის მოლოდინში , აბსოლუტური სინანული, უამრავი შეკითხვა და გულწრფელი ცრემლები მომყვა...ვერ გავერკვიე , იყო თუ არა უილის გადაწყვეტილება სამართლიანი...ყველაზე მძაფრად ბოლო ნაწილი განვიცადე კითხვისას, თუ როგორ იღებს, დაღლილი , ნატანჯი და ფარხმალდაყრილი ადამიანი ევთანაზიას - ანუ, უმტკივნეულო და მშვიდი სიკვდილის არჩევანს...

         ასეთი ისტორიები , ზოგჯერ მგონია , რომ მხოლოდ ზღაპრებში ხდება, თუმცა არის მასშიც ჭეშმარიტების მარცვალი, რადგან სამყარო ყოველდღიური უცნაურობების და არაერთგვაროვნების კომპლექტია და რომ შეიძლება ერთი ჩვეულებრივი დღე არაჩვეულებრივად იქცეს ჩვენს ცხოვრებაში...


Sunday, December 1, 2019

ჯეინ ოსტინი - "მენსფილდ პარკი" Jane Austen - "Mansfield Park"

    
        წიგნი მოგვითხრობს ისტორიას ფანი პრაისის შესახებ, თუ როგორ აშვილებენ მას 10 წლის ასაკში და გზავნიან მდიდარ ბიძიასა და დეიდასთან. ფანი მეორე ბავშვია ატ დედმამიშვილს შორის.მის მშობლებს უჭირდათ ამდენი ბავშვის გაზრდა, ამიტომაც ბიძიისა და დეიდის მხრიდან ეს ერთგვარი ქველმოქმდებაც კი იყო. ფანის მუდამ ახსენებენ,რომ მდიდარ ბიძაშვილებთან შედარებით, ის დაბალი სოციალური წრის წარმომადგენელია.

       ფანი სრულიად განსხვავებულია ოსტინის აქტიური, მომხიბლავი და ენერგიული პერსონაჟებისგან. მისი ცხოვრებისეული ხედვა, სიმშვიდე და პასიურობა მას ყველასგან გამოარჩევს. ეს სიმორცხვე მას საშუალებას არ აძლევს გახდეს დანარჩენებივით აქტიური. ამიტომაც ის უფრო მოწყენილი და დეპრესიული გვეჩვენება. ფანის ხშირად უსამართლოდ ექცევიან. იგი ყველას თვალში ერთი უწყინარი ,მოკრძალებული და მოსაწყენი გოგოა. თუმცა, ასაკის მატებასთან ერთად უფრო მომხიბლავი ხდება . მიუხედავად იმისა, რომ ფანი მუდმივად გაურბის საზოგადოებაში გამოჩენას და აქტიურობას, ის ხალხის მეხსიერებაში მაინც რჩება.


       ფანი არ ურთიერთობს გარემოსთან.იგი მხოლოდ უყურებს და უსმენს იმას , რაც მის ირგვლივ ხდება.ეს თითქოს იგივეა,რაც ტელევიზორში რაიმე შოუს ყურება. ის შესაძლოა ამპარტავან და ქედმაღალ ადამიანადაც კი მიიჩნიოს მკითხველმა, რადგან ის ზის და აფასებს სხვა ადამიანებს,თავად კი არაფერს არ აკეთებს.

      "მენსფილდ პარკი" ჯეინ ოსტინის ერთ-ერთი ყველაზე საკამათო რომანია. საზოგადოება, რომელშიც ის იმყოფება, ერთგვარ ზეგავლენას ახდენს იმაზე, რომ ადამიანები ვერ ავლენენ საკუთარ ინდივიდუალობას . თანამედროვე საზოგადოებაში კი არავის არ მოსწონს მსხვერპლი. ჩვენ ვფიქრობთ, რომ მათუბრალოდ არ შესწევთ ძალა თავი დააღწიონ საკუთარ ტანჯვას და მსხვერპლის როლში ყოფნას.


Sunday, November 24, 2019

ჯორჯ ორუელი - "ცხოველების ფერმა" George Orwell - "Animal Farm"


         "ცხოველების ფერმა" არის ნაწარმოები რუსეთის რევოლუციაზე და მის მიერ შექმნილ ტოტალიტარულ რეჟიმზე.საბჭოთა კავშირში ეს ნაწარმოები აკრძალული იყო, რადგან საბჭოთა რეჟიმმა მასში საკუთარი თავი ამოიცნო. წიგნი 1945 წელს გამოვიდა და მოინათლა პოლიტიკურ ალეგორიად. მას შემდეგ დიდი დრო გავიდა, ის რეჟიმიც წარსულს ჩაბარდა, თუმცა დღეს არსებული სიტუაცია ერთი-ერთში ჯდება წიგნის სიუჟეტთან.

         წიგნის მთავარი გმირები ცხოველები არიან. ისინი თავიანთ პატრონს - ჯოუნზს აუჯანყდებიან, ფერმიდან განდევნიან და დამოუკიდებლად იწყებენ ცხოვრებას.აჯანყებას ცხოველებს შორის, ყველაზე გონიერნი - ღორები ხელმძღვანელობენ. თავიდან თითქოს ყველაფერი კარგად მიდის. ისინი მუხლჩაუხრელად შრომობენ, რადგან იციან რომ ეს მათი კეთილდღეობისთვისაა საჭირო. ისინი იცავენ თანასწორობის პრინციპებს და მათ მიერ შემოღებულ შვიდ მცნებას.
  • ყველა , ვინც ორ ფეხზე დადის , ცხოველის მტერია.
  • ყველას , ვისაც  ოთხი ფეხი და ფრთები აქვს , ცხოველის მეგობარია.
  • არცერთმა ცხოველმა არ უნდა ატაროს ტანსაცმელი.
  • არცერთმა ცხოველმა არ უნდა დაიძინოს საწოლში.
  • არცერთმა ცხოველმა არ უნდა მიიღოს ალკოჰოლი.
  • არცერთმა ცხოველმა არ უნდა მოკლას მეორე ცხოველი.
  • ყველა ცხოველი თანასწორია.     


        თუმცა მალევე ირღვევა რევოლუციით შექმნილი იდილია და ღორები გაბატონებულ მდგომარეობას იკავებენ.  ღორების პრივილეგია კიდევ უფრო გაფართოვდა , როდესაც ცბიერმა ღორმა ნაპოლეონმა , თავისი პოლიტიკური კონკურენტი - სნოუბოლდი ფერმიდან გააძევა და მისგან ნამდვილი მტრის ხატი  შექმნა. ღორების გაბატონების შემდეგ ყველაფერი შეიცვალა , მათ შორის  ცხოველების მიერ შემოღებული შვიდი მცნებაც. ღორი ნაპოლეონი, რომელიც დიქტატორად იქცა ერთგული ძაღლების დახმარებით, ძალადობით ახერხებს ყველა განსხვავებული აზრის მოსპობას და დიქტატურის შენარჩუნებას.

       რაღაც პერიოდის შემდეგ , შენც ისეთივე ღორი ხდები, როგორი მმართველიც გყავს. მას შენ ირჩევ, შენ აძლევ უფლებას ის გიქნას , რაც მოუნდება,  დებილივით დგახარ და  იტან ყველაფერს, პროტესტის გრძნობა ვისაც უჩნდება , იმას სჯიან და გეშინია , იგივე არ დაგემართოს.იმას კი ვეღარ ფიქრობ , რომ ერთიანობას ვერცერთი ღორი ვერ უწევს წინააღმდეგობას. ხალხის ძალას ბევრი რამის შეცვლა შეუძლია, მერე რა, თუ მათ შორის მრავლად არიან ღორები, ვირთხები, მშიშრები და ეგოისტები. მთავარია ღირსება არ დაკარგო...


Tuesday, November 19, 2019

ვირჯინია ვულფი - "საკუთარი ოთახი" Virginia Woolf - "A room of one`s own"


         ვირჯინია ვულფის "საკუთარი ოთახი" ქალთა უფლებების დასაცავად მიძღვნილი წიგნია. რატომ არ ქმნიან ქალები დიდ ლიტერატურას?! რატომ არ ჰყავს მსოფლიოს ქალი მოაზროვნეები?! ამ კითხვებზე მწერალს საკუთარი ახსნა აქვს. "საკუთარი ოთახი", სინამდვილეში - ადამიანის პირადი სივრცეა და თუ შენი თავი შენვე გაბარია , ოთახის გარეშე ყოფნასაც აიტან.

"მიეცით ქალს საკუთარი ოთახი,500 გირვანქა წლიური შემოსავალი,მიეცით საშუალება ხშირად გაანძრიოს ტვინი და სულ მალე ის შექმნის უკეთეს ნაწარმოებს."

         ვირჯინიას აზრით,მთავარი, რის გამოც ქალები ვერ ქმნიდნენ რაიმე ღირებულს,  იყო ცხოვრების ერთფეროვნება. კაცი ომობდა, შეუზღუდავად იღებდა  ყველაფერს , რაც ადამიანის ცხოვრებას ამრავალფეროვნებს. ქალებს კი, თავისი შემოსავალი არასდროს არ ჰქონდათ და მხოლოდ ქმრისა და ბავშვების მოვლა ევალებოდათ. მათ ცხოვრებაში არაფერი ხდებოდა ისეთი , რაც მათი ინსპირაციის წყაროდ იქცეოდა.

       ვირჯინია ვულფის შემდეგ ბევრი რამ შეიცვალა.ქალებმა თავი დააღწიეს მეორე სქესის მფარველობას. თუ დღეს რომელიმე ქალს კაცის ნეკნობა უნდა , ეს მისი არჩევანი უფროა, ვიდრე თავს მოხვეული აზრი თუ ძალადობა.

       მიუხედავად ამისა , ვირჯინია ვულფი ხაზს უსვამს თავის სქესს, თუმცა შესაძლოა მაშინ ეს პრობლემა მწვავედ იდგა და ეს წიგნიც , ცოტა არ იყოს გაბრაზებული და ნიშნის მოგებით დაწერილია.

       ინტელექტუალური თავისუფლება ყველაზე მნიშვნელოვანი ფაქტორია ადამიანის ცხოვრებაში. ამას , მატერიალური მდგომარეობის გარეშეც შეგიძლია მიაღწიო. დღეს, უკვე ნამდვილად და თამამად შემიძლია ვთქვა , რომ ქალების უმრავლესობამ თავი დააღწია კაცის მფარველობას და სწორედ ის დროა, მსოფლიოს ახალი აღმოჩენები შეემატოს.

    სამახსოვრო ფრაზები:
  • შეგიძლიათ, საიმედოდ გამოკეტოთ თქვენი ბიბლიოთეკები; მაგრამ არ არსებობს კარიბჭე, არ არსებობს საკეტი და ბოქლომი, რომელსაც ჩემი გონების თავისუფლებას დაადებთ.
  •  მწერლისათვის საბედისწეროა, იყო უბრალოდ ქალი ან კაცი; მას ორივე ბუნება უნდა გააჩნდეს.
  •  ჩემი შეხედულებების მოსმენის შემდეგ, იქნებ დამეთანხმოთ კიდეც, რომ ფულსა და საკუთარ ადგილს მართლაც აქვს რაღაც გავლენა ქალებსა და ლიტერატურაზე. ყოველ შემთხვევაში, როდესაც თემა ასეთი საკამათოა, ჭეშმარიტების ღაღადზე პრეტენზია ისედაც არავის არ უნდა ჰქონდეს. ერთადერთი, რაც შესაძლებელია, ისაა, რომ აუდიტორიას მისცე საშუალება საკუთარი დასკვნები გამოიტანოს შენი ნაამბობიდან. მოცემულ შემთხვევაში ფაქტებზე მეტ სიმართლეს თავად ლიტერატურა თუ შემოგვთავაზებს.
  •  ცხოვრება ორივე სქესისათვის – მძიმე, სასტიკი, გამუდმებული ბრძოლაა, რომელსაც გიგანტური გამბედაობა და ძალა სჭირდება. ალბათ ყველაზე მეტად, ილუზიებით სავსე ისეთი არსებებისათვის, როგორებიც ჩვენ ვართ, ეს ყველაფერი საკუთარი თავის რწმენას მოითხოვს. საკუთარი თავის რწმენის გარეშე აკვნის ბავშვებს ვგავართ.

Sunday, November 17, 2019

ნიკოლას სპარქსი - "დღიური" Nicholas Sparks -"The Notebook"


       "დღიური" რომანტიკული რომანია და ამ ჟანრის მოყვარულებს მოეწონებათ.საკმაოდ დახვეწილი ნაწერია და საინტერესო პასაჟებით მოთხრობილი ამბავი. გარკვეულ მომენტებში კარგად გამოსდის პერსონაჟების ემოციების მკითხველამდე მოტანა...

        ორი ადამიანი, რომლებსაც ერთმანეთის გარეშე ცხოვრება არ შეუძლიათ.უყვარს , როდესაც ხედავს და მაშინ, როდესაც მიდის...თუ ნოასა და ელივით რეალურ ცხოვრებაშიც უყვართ, უდიდესი ბედნიერებაა - როცა ვინმეს ჰყავხარ, ედარდები და შენს გარეშე ცუდად არის.


       მთავარი ისაა, რომ ელის ნოა მაშინაც ჰყავს ,როცა მეხსიერებას კარგავს.მათ ესმით ერთმანეთის ერთი შეხედვით, გრძნობენ ერთმანეთს.საოცარია ის, რომ ნოა მხოლოდ სიტყვებით ახერხებს ელის ჯანმრთელობის გაუარესების პროცესის შესუსტებას. ალბათ ყველა ადამიანის ცხოვრებაში არსებობს განსაკუთრებით ემოციური მომენტი, რომელზეც დაბინდული გონებითაც კი რეაგირებ...

      კომუნიკაციის პრობლემა, რამაც ერთხელ მათი დაშორება გამოიწვია, ახლა სასაცილო და ნაკლებდასაჯერებელია.

       წიგნის წაკითხვის შემდეგ აცნობიერებ თუ როგორი ძლიერი გრძნობა შეიძლება იყოს სიყვარული. წიგნის მიხედვით გადაღებულია ფილმი , რომელმაც უდიდესი მოწონება დაიმსახურა და დღემდე ითვლება ერთ-ერთ ყველაზე რომანტიკულ ფილმად .


Saturday, November 16, 2019

უილიამ გოლდინგი - "ბუზთა ბატონი" William Golding - "Lord of the flies"


        გოლდინგი - ინგლისური ლიტერატურის ისტორიაში, ყველაზე სკანდალური მწერალია. დიდი ხანია არც ერთ ნაწარმოებს ასე არ დავუთრგუნივარ.

        რომანში მოქმედება დაუსახლებელ კუნძულზე ხდება,სადაც 13 წლამდე ბავშვები სრულიად მარტო აღმოჩნდებიან.მთავარი გმირები არიან - რალფი და ჯეკი.ორივე ბუნებით - ლიდერი, მაგრამ ამავე დროს სრულიად განსხვავებული. ჯეკი -  დაუნდობელი და სასტიკია, რალფი - უფრო რბილი და მგრძნობიარე. კუნძულზე , ზრდასრული ადამიანების გარეშე მოხვედრილი ბავშვები, ცდილობენ შექმნან საკუთარი საზოგადოება, "ზედმეტი" უფროსების და მათი "სულელური წესების" გარეშე... ჯეკი პატარა ბავშვების ჯგუფიდან შექმნის მონადირეთა ხროვას, რომლებსაც მობეზრდათ ხილით კვება და თვალის დევნება ცეცხლისთვის, რომელიც იმ იმედით დაანთეს , რომ მათ ვინმე შეამჩნევდა...
       

        მას შემდეგ, რაც ჯეკმა პირველად მოკლა ღორი, ბიჭებში რაღაც უცნაური გრძნობა იღვიძებს, რისი კონტროლიც მათ არ შეუძლიათ. პატარა ბიჭების სისასტიკემ შეიძლება მეტყველების უნარი დაგაკარგვინოთ რამდენიმე წუთით, როგორი საოცარია არაადამიანურობა.... ბიჭებს შორის დაძაბულობის პარალელურად იზრდება ურჩხულისადმი შიში,რომელმაც მათ გულებშიც დაიკავა ადგილი...

      კითხვის დროს ისეთი შეგრძნება გიჩნდება ,თითქოს საზოგადოების წინაშე გაშიშვლებენ,ყველას წინაშე გამოაქვთ შენი ბნელი მხარეები, ჯერ გრცხვენია, თავს დამცირებულად გრძნობ, მაგრამ ნელ-ნელა სიამაყით ივსები და შიშიც ქრება... რა არის ნეტავ შენი სითამამის მიზეზი? ალბათ ის, რომ იცი - ისინიც შენნაირები არიან...

     იქნებ, არსებობს ურჩხული ... იქნებ მას ჩვენი სახელი ჰქვია...


Monday, November 11, 2019

სტიგ ლარსონი - "გოგონა დრაკონის ტატუთი" Stieg Larsson - "The Girl With The Dragon Tattoo"


         ისტორია იწყება ძალიან საინტერესოდ. მდიდარი, მოხუცი კაცი თავის 82-ე  დაბადების დღეზე საჩუქარს იღებს რომელშიც ჩარჩოში ჩასმული იშვიათი გამხმარი ყვავილია. სხვადასხვა ჯიშის ყვავილებს ის უკვე 40 წელია იღებს ანონიმური პიროვნებისგან. მოხუცი მას მანიაკად თვლის, რომელსაც მისი ჭკუიდან შეშლა აქვს გადაწყვეტილი, რადგან ის 40 წლის წინ გაუჩინარებულ, თავის ძმიშვილის საქმეს იძიებს. ის თვლის, რომ მკვლელს მისი თავიდან მოშორება სურს. მრავალი წლის წინანდელ ამბავს, რომელსაც თავიდან ათობით ადამიანი იძიებდა, მხოლოდ ის და “მკვლელი” შერჩნენ.
   
         სასოწარკვეთილი ჰენრიკ ვანგერი გადაწყვეტს ბოლოჯერ სცადოს საქმის გახსნა და ამისათვის არანაკლებ სასოწარკვეთილ ჟურნალისტს, მიქაელ ბლუმკვისტს მიმართავს, რომელმაც ეს ესაა წააგო საქმე მდიდარ თაღლითთან და ცილისწამებისთვის ციხე ელის. ის ცნობილია თავისი ჟურნალისტური გამოძიებებით და მეტსახელით კალე ბლუმკვისტი როგორც ასტრიდ ლიდგრენის საბავშვო რომანის გმირი. ვანგერი მიქაელს სუსტ წერტილს უძებნის და მისი ძმიშვილის საქმის გამოძიების სანაცვლოდ ახალ კომპრომატებს ჰპირდება თაღლითის წინააღმდეგ.. კალე კი იძულებულია სოლიდური თანხის და ინფორმაციის სანაცვლოდ "ბზიკების ბუდეში" შეაბიჯოს, რომელსაც ვანგერების ოჯახი საოცრად გავს… მიქაელი ტოვებს თავის ცხოვრებას და მიყრუებულ კუნძულზე გადადის ერთი წლით საცხოვრებლად . დახმარებას კი 24 წლის “შეშლილ”, ჰაკერ გოგოს ლისბეთ სალანდერს თხოვს, რომელიც ფირმაში მუშაობს და რაღაც “ეშმაკის მანქანებით” ახერხებს ყველა “კლიენტზე” ყველაზე შავბნელი ინფორმაციის მოძიებას.



        გოგონა ფოტოგრაფიული მეხსიერებით და ძალიან ძლიერი ადამიანია.
აი აქ იწყება ისტორია. დაძაბული და სრულიად გაურკვეველი. საქმე იმდენადაა ჩახლართული ,რომ აზრზე ვერ მოდიხარ, საიდან შეიძლება დაიწყოს კვანძის გახსნა. რანაირად შეიძლება ჩაკეტილი წრიდან გამოღწევა ,რომელსაც ღრიჭოც კი ვერ მოუძებნეს 40 წლის განმავლობაში...არის მკვლელობა, მაგრამ არ არის გვამი... არის ფოტოები, რომლებსაც არაფერი დაუნახავთ, არიან თვითმხილველები, რომლებიც ფოტოებივით არაფერს ამბობენ. არის კი ეს მკვლელობა?! რა ხდება ვანგერების ოჯახში სადაც ჰენრიკის გარდა ყველა კაცი ქალების მოძულე ნაცისტი იყო. რა მოუვიდა სინამდვილეში ჰარიეტს?!


            აქ არის ყველაფერი რაც მკითხველს უყვარს: საინტერესო დეტექტივი რომლის ფინალიც ნამდვილად მოულოდნელია, ოჯახური დრამა, რელიგიური ტრილერი, პოლიტიკური ინტრიგები…ისტორია იმაზე ,თუ როგორ შეიძლება დაუნგრიოს ცხოვრება ბევრ ადამიანს ერთი ადამიანის ეგოიზმმა და ფანატიკურმა "ვითომ" რწმენამ და ფატალურმა იდეალებმა…რა თქმა უნდა წიგნს აქვს უარყოფითი მხარეები, თუმცა ეს ჩემს კომპეტენციაში არ შედის... მე მომეწონა...

Sunday, November 10, 2019

პოლ ოსტერი - "ნიუ-იორკული ტრილოგია" Paul Auster - "The New York Trilogy"


         ერთი შეხედვით, ყოველი ნაწარმოები, ჩვენგან დამოუკიდებლად, ჩვენი რეალური სამყაროს პარალელურად არსებობს, ჩვენ ვგრძნობთ მათ მატერიალურობას, ვეხებით წიგნს , ვფურცლავთ, ვდებთ მასში სანიშნს ან ვწყვეტთ კითხვას რომელიმე პარაგრაფის შემდეგ. მაგრამ რა ხდება მაშინ, როცა ყველა ეს კომპონენტი ერთმანეთში ირევა და ხდება ტექსტის ნაწილი?!  როცა ავტორი თავად არის წიგნის პერსონაჟი, როცა ორი პერსონაჟი ადგილებს იცვლის, ირევა დრო , სივრცე, ცნობიერება და ჩვენ ვეღარ ვაგნებთ დასასრულს, სამაგიეროდ კი გვრჩება უამრავი პასუხგაუცემელი კითხვა...

        ეს წიგნი არის ადამიანებზე...არა დაჩაგრულ , ბოროტ ან კეთილ ადამიანებზე, არამედ უბრალოდ ადამიანებზე , რომლებიც ზოგჯერ მეორდებიან , მაგრამ განსხვავებული ფუნქცია ეძლევათ. პოლ ოსტერის გმირები, უსასრულოდ და თითქოს უაზროდ დაეხეტებიან ნიუ-იორკის ქუჩებში, ზოგიერთი ტანჯული მკითხველი, თავს მათსავით გრძნობს, კითხვის პროცესი აუტანელიც შეიძლება გახდეს, როცა სიუჟეტი გაუგებარია, მწერლის განზრახვა ბუნდოვანი, აღქმის უნარი დაკარგული და სამყარო გაუცხოებული...

        წიგნში გმირები ერთმანეთს საკმაოდ ჰგვანან. ისეთი სევდიანები არიან, წვალობენ ზოგჯერ მათი მსხვერპლი არაფრისმომცემია, ისინი იმდენად მარტონი არიან , თავს თვალთვალით ირთობენ.  თავდაპირველად საქმეა თვალთვალი, შემდეგ ეს ხდება ცხოვრების განუყოფელი წესი, რომელსაც ვერანაირად ვეღარ აჩერებ... მერე ყველა ერთმანეთს უთვალთვალებს და  მთელი წიგნი ერთმანეთთან  ჩასაფრება, თვალთვალი,  მუდმივი ძიების და მოლოდინის პროცესია....

        “ბედის თამაშს ვინ რას გაუგებს…ზოგადად ადამიანის სიცოცხლე მკვეთრად იცვლის ხოლმე მიმართულებას,ირყევა, გეზი თითქოს არჩეული აქვს,მაგრამ შუა გზაში მკვეთრად უხვევს,ერთხანს დგას,დინებას მიყვება,მერე ხელახლა აგრძელებს სვლას.წინასწარ არაფერია ცნობილი და როცა დანიშნულების ადგილს მიაღწევ,მთლად ისეთი არ აღმოჩნდება ხოლმე, როგორსაც მოელოდი…გარემოებები,რომლებიც ცხოვრებას გეზს უცვლის,იმდენნაირი შეიძლება იყოს,რომ სანამ ადამიანი არ მოკვდება,გარკვევევით რამის თქმა შეუძლებელია.სიკვდილი მხოლოდ ბედნიერების ერთადერთი შემფასებელი კი არ არის,არამედ თავად სიცოცხლის ერთადერთი საზომიცაა…”

    
        პოლ ოსტერს, შეუძლია მკითხველი აქციოს თავისი მხატვრული სამყაროს ნაწილად, თავი აგრძნობინოს ნიუ-იორკში, ან ჩაკეტილ ოთახში მყოფ დეტექტივად, რომელიც გამუდმებით უთვალთვალებს მოპირდაპირე კორპუსში ვიღაცას, შენც დაკარგული ხარ, აჩრდილი ხარ, ორეული გყავს, რომელიც მატარებლიდან გამოსული სხვა გზით წავა, შენც ურიგდები მამას და გეშინია სიტყვების ,რომლებსაც დაკარგავ, ან თეთრი ფერის, რომელიც მოულოდნელად იქცევა შავად...

       რაც მთავარია , სამყაროში არსებობს უამრავი კითხვა, რომლებზეც არაა აუცილებელი მწერალმა გასცეს პასუხები, მისი პრეროგატივაა კითხვები დასვას ...


Saturday, November 2, 2019

პოლ ოსტერი - "ილუზიების წიგნი" Paul Auster - "The book of illusions"


         გაიცანით - პოლ ოსტერი  - ამერიკელი მწერალი, ენათმეცნიერი, სცენარისტი, პოეტი და მთარგმნელი. მის მიერ დაწერილი 3 წიგნი მაქვს წაკითხული და ჩემს ერთ-ერთ საყვარელ წიგნზე მოგიყვებით. 

         "ილუზიების წიგნი" ყველაზე ნათელი მაგალითია იმისა, რომ მწერალს რეჟისორობა ყოველთვის სურდა. მასში კინოსადმი სიყვარული დიდი დოზითაა გადმოცემული.  პროფესორი დევიდ ზიმერი თავს დატეხილი ტრაგედიის შემდეგ , შველას სწორედ კინოში პოულობს. თანაც მუნჯ კინოში. :ყველას ეგონა, რომ ეს ადამიანი მკვდარია..." - ასე იწყება წიგნი, რომელიც მუნჯი კინოს ვარსკვლავის - ჰექტორ მანის შესახებ მოგვითხრობს. ჰექტორ მანი 20 -ე საუკუნის ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეული ვარსკვლავი, ერთ დღეს მოულოდნელად გაუჩინარდება. წლების განმავლობაში მისი ასავალ-დასავალის შესახებ  ვერცერთი დეტექტივი თუ კერძო გამომძიებელი ვერაფერს იგებს. დროთა განმავლობაში , მსახიობი ყველას ავიწყდება...ერთ დღეს კი , თავის ტრაგიზმთან მარტოდმარტო დარჩენილი პროფესორი დევიდ ზიმერი , ჰექტორ მანის ერთ-ერთ კინოს უყურებს  და ძალიან დიდი ხნის მანძილზე პირველად გაეცინება. სწორედ ეს მომენტი გახდება ბიძგი...ბიძგი ახალი ცხოვრების დასაწყებად. პროფესორი მსახიობის ბიოგრაფიის შესწავლას და შემდეგ მის შესახებ წიგნის დაწერას მიზნად ისახავს. ერთ დღეს კი უცნაურ წერილს იღებს, საიდანაც ირკვევა , რომ ჰექტორ მანი არ დაღუპულა და მასთან შესახვედრად მზად არის.

          პოლ ოსტერი გამოგონილ მსახიობს და მის კინოებს ისე რეალურად აღწერს , რომ რამდენიმეჯერ დავგუგლე , რომ მენახა იქნებ მართლა არსებობდა ასეთი პიროვნება...მაგრამ, ამაოდ...  დარწმუნებული ვარ , წიგნი დაგაინტერესებთ და პოლ ოსტერს ისევე დაუმეგობრდებით, როგორც მე.


     სამახსოვრო ფრაზები :
  • მემგონი, ყველა ჩვენგანს სურს, რომ შეუძლებელი, მიუღწეველი რამეებისა სწამდეს, თავი დაირწმუნოს, რომ სასწაულები ხანდახან მაინც ხდება.
  • კინო ვიზუალური ენაა, ამბების თხრობის ხერხი ორგანზომილებიან ეკრანზე სახეების ჩვენებით.
  •  მათხოვარს საქმე ასარჩევად არ აქვს.
  •  სამყარო ილუზიაა, რომელიც ადამიანს ყოველდღიურად ხელახლა აქვს გამოსაგონი.
  •  ნეტავი რამდენი ადამიანია კიდევ ცოცხალი იმათგან, ვინც კი ცხოვრების გზაზე შემომხვედრია?
  •  ამბობენ, მოულოდნელს მუდამ ელოდეო, მაგრამ იმას კი აღარ მოველოდი, რომ მოულოდნელს გამეორება სცოდნია.
  •  მძიმე გასაჭირის წუთები ადამიანებს გამძლეობას უორკეცებს; ან უფრო ზოგადად რომ ვთქვათ: ადამიანი სრული ცხოვრებით ცხოვრებას ვერ დაიწყებს, თუ კი მანამდე განგებამ კედელთან არ მიიმწყვდია.
  •  არაფერი იკარგება იქიდან, რაც კი ოდესმე შეგვმთხვევია.
  •  ყველა ადამიანს საკუთარი ათვლის წერტილი აქვს და საითაც გინდა წადი ამ ადგილიდან სიცოცხლის განმავლობაში, ბოლოს მაინც აღმოჩნდება, რომ ისევ იქ დაბრუნებულხარ.
   

Wednesday, October 30, 2019

ელიფ შაფაქი - "სიყვარულის ორმოცი წესი" Elif Shafak - "Forty Rules of Love"


         წიგნში მოქმედება ერთდროულად 2-ე საუკუნეში, 21-ე და 13-ე მიმდინარეობს.ეს არ არის არც ფენტეზი და არც მორიგი რომანი სტანდარტული, ტრაგიკული ისტორიით. ეს არის რომანი ურთიერთგაგებაზე, მეგობრობაზე, ღმერთისა და საკუთარი თავის შეცნობაზე, აღმოსავლურ მისტიციზმზე და დასავლურ ყოველდღიურობაზე, და, რაც მთავარია, ეს არის რომანი სიყვარულზე.

         რომანის მთავარი მოქმედი პირი ელა რუბენშტეინი ამერიკელი დიასახლისია, რომელიც ნაცრისფერ ყოველდღიურობაში ცხოვრობს და ქმარსა და სამ შვილს უვლის, თუმცა, მისი ცხოვრება სრულიად თავდაყირა მას შემდეგ დგება, რაც უცნობი მწერლის, აზიზ ზაჰირას რომანის კითხვას დაიწყებს. ელასთვის სრულიად უცნობი, უცხო წარმომავლობისა და სუფიზმის მიმდევარი აზიზი ელას, თავისი რომანის წყალობით, მეცამეტე საუკუნეში ამოგზაურებს, სადაც აღმოსავლეთის უდიდესი პოეტის,ჯალალ-ედ-დინ რუმისა და უბრალო დავრიშის, შამს თებრიზის თავგადასავალს შეიტყობს. გაეცნობა შამსის სიყვარულის 40 წესს და მიხვდება, რომ სიყვარულისთვის დრო და მანძილი დაბრკოლებაა არაა. რომანის დასრულებისთანავე კი გააცნობიერებს, რომ მისთვის სრულიად წარმოუდგენელი რამ ხდება: ელას აზიზი უყვარდება...

             
        
         გამოსამშვიდობებელ სიტყვად, შამს თებრიზის, უბრალო დავრიშისა და სიყვარულის, ღმერთისა და საკუთარი თავის უბადლო მცოდნის მეორმოცე წესს გიტოვებთ: უსიყვარულო სიცოცხლე სიცოცხლე არ არის. ნუ ეკითხები საკუთარ თავს, როგორ სიყვარულს ეძებ, სულიერსა თუ ხორციელს, ღვთიურსა თუ მიწიერს, დასავლურსა თუ აღმოსავლურს…ამგვარ გამიჯვნას მხოლოდ დაწვრილმანებისკენ მივყავართ...

     

    

 

Tuesday, October 22, 2019

ჰარუკი მურაკამი - "კაფკა პლაჟზე" Haruki Murakami - "Kafka on the shore"


         ამ წიგნში ყველაზე საინტერესო ისაა ,რომ ავტორი რამდენადაც გვიამბობს ამბის შესახებ და ყველაფერს დაწვრილებით გვიყვება,იმდენად სრულ თავისუფლებას გვიტოვებს, რომ ბევრ კითხვას თავადვე გავცეთ პასუხი.

         15 წლის მოზარდი - კაფკა თამურა, ტოკიოდან გაურბის საკუთარ მოქანდაკე მამას. მამას, რომელიც როგორც მოგვიანებით ირკვევა, კატებს ხოცავს, რათა მათი სულების დახმარებით ფლეიტები შექმნას. ალბათ როგორი უცნაურია, არა?! სახლიდან გამოქცეული კაფკა თამურა , იაპონიის პატარა კუნძულ შიკოკუზე ამოყოფს თავს,სადაც კერძო ბიბლიოთეკაში იწყებს მუშაობას ბიბლიოთეკარ - ოშიმასთან და ამ ბიბლიოთეკის მფლობელ - ქალბატონ საეკისთან ერთად. კაფკა თამურა ტოკიოდან იმ იმედით გარბის, რომ მამის წინასწარმეტყველებას თავი დააღწიოს.  მამის წინასწარმეტყველება და წყევლა კი ასეთია : 15 წლის კაფკა საკუთარ მამას მოკლავს და ა.შ.

           ამ დროს კი სიუჟეტში ჩნდება ჩემი საყვარელი პერსონაჟი - ნაკატა, რომელმაც არც წერა იცის და არც კითხვა და არც სხვა რამე, რადგან ერთი საბედისწერო შემთხვევის შედეგად ის შეიცვალა. თუმცა , ყველაზე უკეთ რაც კი გამოსდის - ეს კატებთან საერთო ენის გამონახვაა. მას კატების ენის ესმის, მათ ესაუბრება, უყვება საკუთარ ამბებს,კატების ყოველდღიურობის შესახებ ისმენს და სხვადასხვა ოჯახს დაკარგული კნუტების ძებნაში ეხმარება.

          მოვლენები კი , ნელ-ნელა, მაგრამ ძალიან საინტერესოდ ვითარდება. ეს ის წიგნია, რომელსაც ვერ ამოშლით მეხსიერებიდან , რომლის წაკითხვასაც არასდროს არ ინანებთ და გარკვეული დროის შემდეგ ,შესაძლოა ისევ უკან მიუბრუნდეთ.

       სამახსოვრო ფრაზები :
  • შეცდომები ცხოვრების ნაწილია და  ზოგ რამეს ვერასდროს შევიტყობთ.
  • საუკუნეების წინ მცხოვრები ადამიანების გიჟური ცხოვრება  უფრო რეალურად მეჩვენება,ვიდრე სადგურზე სწრაფად მიმავალი უსახო ადამიანების.
  • ადამიანების ცხოვრება უსასრულო გამომშვიდობების სცენაა.
  •  ყველა რაღაც ძვირფასს ვკარგავთ. შესაძლებლობებს, გრძნობებს. აი, რას ნიშნავს სიცოცხლე. მაგრამ თავში პატარა ოთახი გვაქვს, სადაც მოგონებებს ვინახავთ. ოთახი, რომელიც ბიბლიოთეკის წიგნსაცავს ჰგავს. ჩვენი თავის შესაცნობად კი კატალოგები უნდა შევადგინოთ. დროდადრო მოგონებებს მტვერი უნდა გადავწმინდოთ, ოთახი გავანიავოთ, ლარნაკებში კი წყალი შევცვალოთ. ჩვენ სამუდამოდ ვიცხოვრებთ საკუთარი მოგონებების ბიბლიოთეკაში...

Saturday, October 19, 2019

ლორენ ოლივერი - "დელირიუმი" Lauren Oliver - "Delirium"


          ჩვენ ყველანი მივისწრაფით ბედნიერებისკენ და თუნდაც მთელი ცხოვრება დაგვჭირდეს, სიყვარულს ვეძებთ. ჩვენ მუდამ ისეთი ადამიანის ძიებაში ვართ, რომელიც მთელი ცხოვრება გვერდით გვეყოლება და თავისუფლად შევძლებთ თქმას , რომ ის გვიყვარს.

          წიგნის სიუჟეტი ვითარდება პორტლენდში , მენის შტატში და ალტერნატიულ აწმყოში.სახელმწიფო საზოგადოებას ასწავლის , რომ სიყვარული დაავადებაა, სახელწოდებით - "ამორ დელირია ნერვოზა". დელირიისგან განკურნების პროცედურას უკვე მიაგნეს და მისი ჩატარება 18 წლიდან ყველასთვის სავალდებულოა. წიგნის მთავარი პერსონაჟი - ლინა , დიდი ხანია განკურნების დღეს ელოდება და წარმოდგენაც არ უნდა , თუ რა განცდაა ვინმე გიყვარდეს. განკურნების თარიღამდე რამდენიმე თვით ადრე , ლინა ხვდება ბიჭს - ალექსს , რომელიც ბევრ საკითხში თვალებს აუხელს და სამყაროს სულ სხვანაირად დაანახებს. ლინა დაავადდება დელირიით და ხვდება რომ ამით ბედნიერია. ალექსი თავს განკურნებულად ასაღებს იმ მიზნით , რომ პორტლენდში იცხოვროს და იბრძოლოს სახელმწიფოს წინააღმდეგ.

         საოცარია ლინას პერსონაჟი - ის ისეთი ძლიერი, თავდაჯერებული და გამბედავია. უბრალოდ წარმოიდგინეთ, თქვენ მოგეწონებოდათ ისეთი სამყარო, სადაც არავის უყვარხართ, სადაც საყვარელი ადამიანები არ გიდგანან გვერდით, სადაც ყველა შენს გვერდით ვალდებულების გამოა...
         სპოილერებს ბოლომდე რომ არ გავუყვე, სიუჟეტი ძალიან საინტერესოდ ვითარდება.ორი მებრძოლი სული ყველაფერს აკეთებს სიყვარულის გადასარჩენად და გამოუვათ თუ არა, ამას კითხვის დროს გაიგებთ .